निवडणुका आणि मतदान...

           

     निवडणुका या लोकशाहीचा मुख्य घटक. त्यातच भारतातील निवडणुका या एखाद्या सोहळ्यापेक्षा कमी नसतात.  २०१९ हे वर्ष चालू झाल्यापासूनच देशभरातील सगळ्यांचेच लक्ष निवडणुकांकडे लागले होते. अशातच  मुख्य निवडणूक आयुक्त सुनील अरोरा यांनी १० मार्चला  पत्रकार परिषद घेऊन लोकसभा निवडणुकांचं वेळापत्रक जाहीर केलं. ही घोषणा होताच देशभरात आचारसंहिता लागू  झाली. पण आचारसंहिता म्हणजे नेमकं काय? असा प्रश्न अनेकांना पडतो. तर राजकीय पक्षांनी आणि त्यांच्या उमेदवारांनी निवडणुकीच्या काळात काय करावे आणि काय करू नेय, म्हणजेच आचारसंहिता. मतांसाठी लोकांना पैसे वाटणेअनेक पक्षांच्या युती महाआघडी, गठबंधन सुद्धा झाले. निवडणुका म्हटल्या की पक्षांतरही ओघाने आलंच. त्याला अनेक पैलू आणि कारणं आहेत. ही पक्षांतरं कधी अपेक्षित तर कधी धक्कादायक असतात. सर्वच पक्षात उमेदवारांच्या आउटगोइंग/ इनकमिंग च वेग वाढला. तोही एवढा की आज दिवसभरात कोण पक्षांतराची तयारी करतय यावर कट्या कट्या चर्चा सुरू आहेत. सोशल मीडिया, वर्तमानपत्र, न्यूज चॅनल्स वर निवडणुकांचीच चर्चा जोरात चालूय. सतराव्या लोकसभेसाठी सात टप्प्यांत मतदान होईल. 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीमध्ये 90 कोटी मतदार मतदान करतील.  2014 च्या तुलनेत यंदा 7 कोटी मतदार वाढले आहेत. अठरा-एकोणीस वर्षांचे दीड कोटी मतदार यंदा पहिल्यांदाच मतदान करतील. 8 कोटी 43 लाख नवीन मतदार यंदाच्या लोकसभा निवडणुकीत मतदान करणार असल्याची माहिती निवडणूक आयुक्तांनी दिली.यंदा 10 लाख पोलिंग बूथ स्थापन केले जातील.  2014 साली पोलिंग स्टेशनची संख्या 9 लाख होती.  प्रत्येक पोलिंग बूथवर EVM चा दुरुपयोग टाळण्यासाठी VVPAT चा यंदा प्रथमच  वापर केला जाईल.  मतदानाचा आकडा वाढावा याकरिता मतदारांमध्ये जागरूकता देखील केली जात आहे. मतदारांच्या सोयीसाठी निवडणूक आयोगाने अप्स, हेल्पलाइन नंबर प्र्सिद्ध केले आहेत    महागड्या वस्तू देणे, मतदारांना अमिष दाखवणे, लालूच दाखवणं अशा गोष्टी आचारसंहितेत बेकायदेशीर ठरतात. आणि या सर्व बाबी मतदारांनी देखील टाळायला हव्यात. तसेच मतदानाचा दिवस म्हणजे सुटीचा दिवस हा विचार बाजूला करून मतदानदिन हा आपला अधिकार बजावण्याचा दिवस आहे हे लक्षात घ्यावं.  ५ वर्षातून एकदा मतदनाचा अधिकार आपल्याला बजवता येतो. आणि यावरूनच देशाचे पुढील राजकीय भविष्य ठरते. तेव्हा कोणत्याही आमिषाला, तसेच जाती-पातीच्या राजकरणाला बळी न पडता सजगतेन मतदान करायला हव.